Het is steeds weer in het nieuws: het klimaat verandert. Dit is niet nieuw, want het klimaat is nooit hetzelfde geweest in de geschiedenis van de aarde. Het klimaat verandert door de eeuwen heen, bijvoorbeeld door veranderingen van zeestromen en continenten; inslagen van meteorieten; veranderende zonneactiviteit; en veranderingen in broeikasgassen zoals je hier kunt lezen. Toch is er nu iets anders aan de hand. Het klimaat verandert veel sneller en tegen de verwachte natuurlijke patronen in.
Verschil weer en klimaat
Wat is het klimaat? Klimaat en weer worden vaak met elkaar verward. Het weer is de toestand van de atmosfeer, dus: de temperatuur, windkracht, hoeveelheid bewolking en neerslag, op een bepaald moment. Het klimaat gaat over de gemiddelde weerstoestand over een periode van minimaal 30 jaar.
Waarom is er nu zoveel aandacht voor het klimaat? Veel mensen maken zich zorgen over de veranderingen die we op dit moment zien in het klimaat. Klimaatverandering zorgt er namelijk voor dat de gemiddelde temperatuur op aarde stijgt en dat er – afhankelijk van waar je je op aarde bevindt – vaker extreme weersomstandigheden voor gaan komen, zoals hitte- of koudegolven, droogte, overstromingen en stormen. Met grote gevolgen voor mens en natuur.
Oorzaak verandering
Klimaatonderzoekers bestuderen in welke mate de natuur en de mens een rol spelen in klimaatverandering. Hierbij zijn ze tot de conclusie gekomen dat veranderingen in de hoeveelheid broeikasgassen door toedoen van de mens de enige logische verklaring is voor de verandering die we de laatste decennia zien in het klimaat. Onderstaand college van de Universiteit van Nederland geeft hier uitleg over.
Broeikasgassen
Wat doen broeikasgassen? Broeikasgassen zijn bijvoorbeeld koolstofdioxide, methaan, lachgas en ozon. Deze gassen zorgen voor het broeikaseffect en spelen daarmee een belangrijke rol voor de gemiddelde temperatuur op aarde. Dankzij deze gassen is de gemiddelde temperatuur op aarde aangenaam voor ons mensen om in te leven, zoals ook is te zien in onderstaande afbeelding over de werking van het broeikaseffect.
Zonnestralen brengen warmte met zich mee (pijl 1). Bewolking ketst een deel van die warmte af (pijl 2). Een deel van de warmte in de atmosfeer wordt weer afgestoten (pijl 3), maar een ander deel blijft hangen (pijl 4). Bij een toename van de hoeveelheid broeikasgassen, zal meer warmte in de atmosfeer blijven hangen. Bron: ProSea
De toename van broeikasgassen in onze atmosfeer zorgt ervoor dat er meer warmte van de zon blijft hangen in onze atmosfeer: de gemiddelde temperatuur op aarde neemt dus toe.