Plastic afval

Plastic kom je tegenwoordig overal tegen. Het zit onder andere in onze kleding, in cosmetische producten en we verpakken ons voedsel ermee. Sinds de jaren ’50 is het gebruik van plastic enorm gegroeid. Het is namelijk goedkoop, sterk en je kunt er van alles mee maken. Helaas heeft plastic ook een keerzijde. Zo blijft het heel lang bestaan, valt het uit elkaar in steeds kleinere stukjes, bevat het giftige stoffen en kan het ook giftige stoffen binden.

Een van de problemen met plastic is dat het uit elkaar valt in steeds kleinere stukjes, zogenaamde microplastics. Hier zie je die kleine stukjes plastic op een Frans strand. Bron: Maldeseine

Plastic soep

De totale hoeveelheid plastic die jaarlijks wereldwijd in zee belandt, schatten onderzoekers op ongeveer acht miljard kilo. Veel van dat plastic komt uiteindelijk in ringvormige stromingspatronen terecht, dit vormt dan een zogenaamde plastic soep. Per kubieke meter water drijven er meestal minder dan tien kleine plasticdeeltjes. Opgeteld komt dat neer op enkele kilo’s plastic per vierkante kilometer zeeoppervlak.

Dit zijn de 5 grote ringvormige stromingen, ook wel 5 gyres genoemd, waar veel afval zich verzamelt. Bron: ProSea

Wat zijn de effecten?

Het plastic afval valt uiteen in kleine stukjes. Deze kleine stukjes, ook wel microplastics en nanoplastics genoemd,staan volop in de belangstelling. Deze kleine plastic deeltjes raken namelijk makkelijk op drift en kunnen door vissen, vogels en wormen worden opgegeten. Binnen de Wageningen Marine Research (WMR) is men druk bezig met onderzoek naar de effecten van schoon en vervuild microplastic op onder meer stormvogels, zeepieren, mosselen, watervlooien en algen. Onderzoeksresultaten naar de effecten van microplastics op het dierenleven zijn hier te vinden. De vraag in hoeverre plastics ecologische effecten hebben, is nog altijd niet makkelijk te beantwoorden, iedere soort reageert er anders op. Mogelijk heeft het een negatieve invloed op de groei en voortplanting van soorten, wat ook negatief zou zijn voor de visser.

Waar blijft al dat plastic?

Er is de laatste tijd wel discussie ontstaan over waar al dat plastic dat jaarlijks in zee spoelt blijft. Onderzoekers zien daar namelijk maar een kleine fractie van terug in zee. Als wetenschappers alle data bijeenbrengen komen ze op een totale plastic massa in de wereldzeeën van bijna 350 miljoen kilo. Daar komt elk jaar bijna 8 miljoen ton bij. Maar waar is dat plastic? Aan het oppervlakte vindt de wetenschap hooguit enkele procenten van de hoeveelheid diewerkelijk in zee ligt.  Op de stranden vinden we iets meer terug, ongeveer 15% namelijk. Daarnaast vinden we veel plastic terug op de bodem. Ongeveer 30% van het afval is afgezonken naar de bodem, in het filmpje hieronder zie je dat ze plastic zelfs op de diepste plekken van de oceaan vinden.

De rest van het plastic, meer dan de helft, is zoek. Men heeft wel een vermoeden hoe dit kan, daarover valt hier meer te lezen. Het onderstaande filmpje beschrijft de effecten van plastic in zee.